مشکلات خودپردازها
تصور شخصی که در پشت یک دستگاه خودپرداز بانک نشسته است و مرتبا پول دستگاه را کنترل میکند تا مراجعان با پیغام منفی مواجه نشوند، هر چند در عرصه فناوری خویش خدمت جهان یک تصویر بدیع و تا اندازه زیادی طنزآمیز به شمار میآید اما در واقع تصویری حقیقی از کاری است که امروز در بسیاری از بانکهای ایرانی معمول شده است. همه روزه شاهد نارضایتی تعداد زیادی از مشتریانی هستیم که با عصبانیت کنار دستگاههای خودپرداز ایستاده اند، دستگاههایی که یا خوب کار نمیکند یا به شبکه متصل نیست، یا قادر به برقراری ارتباط با بانک نمیباشد و … . نبود آموزشهای کافی در زمینه استفاده از خدمات فناوری خویش خدمت، کیفیت پایین دستگاهها و کارتهای الکترونیکی بانکی، توجه نکردن به استانداردهای توسعه خدمات فناوری خویش خدمت، رفع نکردن به موقع نقص موجود در سیستم و دستگاهها و غیره، همه و همه از جمله مواردی است که موجب نارضایتی مشتریان و گرایش آنان میشود که خدمات بهتری ارائه میدهد.از سوی دیگر ابلاغ بخشنامههایی در مورد پرداخت حقوق کارکنان و بازنشستگان در قالب حسابهای خودپرداز نه تنها نمیتواند به فراگیر شدن و فرهنگ سازی برای فناوری خویش خدمت کمکی کند، بلکه باعث اتلاف وقت بیشتر مشتریان پشت دستگاههای خودپرداز[1]، اصطکاک این دستگاهها و بی اعتمادی مردم نسبت به این شیوه بانکداری خواهد شد. مدیران بانکهای خصوصی در این باره میگویند: تمامیقوانین و مقررات و دستورالعملهای کلان مورد نیاز اجرای پول الکترونیکی در کشور از سوی دولت و بانک مرکزی ابلاغ شده است و قوانین باقی مانده را هر بانکی متناسب با نوع عملکردی که دارد میتواند در داخل مجموعه تدوین و اجرا کند؛ هرچند که هنوز قوانین و مقرراتی که باید در نظام قضایی اجرا شود و مورد استناد قاضی قرار گیرد، ناقص است و هنوز یک قانون واحد برای رسیدگی به این امر وجود ندارد.گفته میشود که زیرساختهای حقوقی بین بانکها هنوز شفاف نشده است و رسیدی که از سوی دستگاههای خودپرداز به کاربران ارائه میشود از آنجایی که مهر و امضا ندارد، قابل استناد نیست و جایگاه حقوقی ندارد. برخی دیگر از فعالان حوزه تجارت الکترونیکی معتقدند: در شبکه شتاب، سرویس بازگشت پول به حساب کاربر وجود ندارد و در حال حاضر انصراف از خریدی که پرداخت آن از طریق شبکه شتاب صورت گرفته است، امکان پذیر نیست.کارشناسان معتقدند در کشور ما بانکداری الکترونیکی در حد خودپردازها پیشرفت کرده است، در حالی که در بانکداری الکترونیکی وضعیت ایده آل زمانی به وجود خواهد آمد که تعداد خودپردازها به صفر برسد. چرا که نباید در این نوع بانکداری به پول نقد دسترسی داشته باشیم، بلکه تمامینیازها باید از طریق کارت و دستگاههای فروش[2] تأمین شود. به عبارتی گفته میشود دستگاههای خودپرداز آخرین حلقه از زنجیره پول الکترونیکی است، در حالی که در کشور ما اولین حلقه محسوب میشود.(Meuter, 2013).
[1] Automated Trading Machine(ATM)
[2] Point Of Sale(POS)